zondag 27 oktober 2013

21. Bestaan zesde zintuig definitief aangetoond!

Onlangs drong het tot me door dat ik zes zintuigen heb. En jij overigens ook.
Dat is allang bekend denk je misschien. Heeft niet iedereen een zogenaamd "zesde" zintuig dat waarschuwt voor naderend onheil en allerlei andere zaken?
Jammer alleen dat het niet zo goed werkt. Het wordt namelijk meestal pas achteraf vastgesteld. Dan is het kwaad al geschied en vaak niet meer ongedaan te maken. Had er maar naar geluisterd!
Ik betwijfel ernstig het bestaan ervan. Er was vast wel een vaag gevoel van onrust, maar waarschijnlijk het gevolg van bezorgdheid dat er iets mis kon gaan. Dat je er niet op ingegaan bent was overigens ook angst. Bang om iets te missen misschien? Of voor de gevolgen als je er wel naar zou luisteren maar zou blijken dat het niet klopt.
Allemaal angst. Poep in de broek ! Dat noem ik geen zintuig. Heb jij een zesde zintuig? En of, ruik maar!
Dat is niet wat ik met het zesde zintuig bedoel.
Hoe het er precies uit ziet en wat het precies is, daar mogen anderen over nadenken. Dat het er moet zijn is net zo onweerlegbaar als dat het bestaan van regen waterdamp aantoont.
Heb je er wel eens bij stilgestaan dat de wereld zoals we die kennen uitsluitend bestaat uit waarnemingen? We hebben ogen voor het waarnemen van licht, oren voor geluiden, een neus om te ruiken, een tong om te proeven en zenuwen om te voelen.
We kennen echt alléén maar waarnemingen. Onze wereld bestaat uitsluitend uit waarnemingen. Iets anders kunnen we niet ervaren.
Het loont daar eens bij stil te staan. De wereld die we kennen bestaat uitsluitend uit waarnemingen! En opdat het goed tot je doordringt nog een keer, maar in slow motion: I.e.t.s.  a.n.d.e.r.s.  d.a.n.  w.a.a.r.n.e.m.i.n.g.e.n.  k.e.n.n.e.n.  w.e.  n.i.e.t.
Daar is geen speld tussen te krijgen, zeg ik. Maar beter dan me te geloven, kun je het voor jezelf nagaan. Een kritische houding ten opzichte van allerlei beweringen juich ik van harte toe. Geloof niets klakkeloos, ga voor jezelf na of het klopt. Als dat eens wat vaker gebeurde zou dat het einde betekenen van veel politieke carrières. Maar dat terzijde.
We staan er zelden of nooit bij stil, leven is waarnemen. Leven bestaat uit een stroom van waarnemingen. Niets meer en niets minder. Doodgaan is stoppen met waarnemen.
Op sommige van die waarnemingen plakken we dan het stempel "ik". Goed beschouwd een beetje raar. Een waarneming is een waarneming en zo bekeken ben ik of géén van deze waarnemingen of ik ben ze àllemaal. Maar sommige wel en sommige niet? (Let op! Een stelling. Kopt dit wel?)
We hebben echter nog iets gemist wat wel wordt waargenomen, maar in de opsomming van net niet voorkwam.
Je weet het waarschijnlijk al. Het ligt zo voor de hand.
Wat we net gemist hebben zijn gedachten. Ook die worden waargenomen. Maakt dit een zesde zintuig niet noodzakelijk? Ik denk van wel. Vergeten! Verbluffend!
Gedachten bestaan slechts bij de gratie van de waarneming ervan. Sterker nog, de waarneming is de gedachte. Pas het waarnemen maakt dat deze bestaat. Een niet waargenomen gedachte kan niet bestaan.
Het mooie van gedachten is dat slechts één persoon ze kan waarnemen. Dat maakt heel helder dat waarneming en gedachte één zijn. De waarneming creëert de gedachte.
De hersenen, als zintuig, lijken mij de meest voor de hand liggende kandidaat. De verdere invulling laat ik echter graag aan anderen over, mij boeit het niet bijzonder.
Het roept nog wel een aantal interessante vragen op:
Worden gedachten geproduceerd door hetzelfde dat ze waarneemt? Produceert het oog beelden, het oor geluiden, de tong smaak, de neus geuren, de zenuwen gevoel?
Nemen de hersenen slechts waar? Zo ja, waar komen gedachten dan vandaan? Ontstaan die ergens anders dan in de hersenen?
Of als we leren, worden hersenen dan getraind om bepaalde gedachten waar te nemen in plaats van te creëren? Vergelijkbaar het gehoor van een dirigent? Zou dat kunnen?
En als de gedachte in feite door de waarneming ontstaat, geldt dit dan ook voor de andere soorten waarnemingen? Maakt ook in die gevallen de waarneming het waargenomen object? Zou dat kunnen betekenen dat de wereld niet echt bestaat, maar slechts de waarneming van een wereld? De implicaties daarvan zijn verstrekkend.
Leuke vragen allemaal, goed voor een gedegen stukje hersengymnastiek. Maar let op, door het voortdurend stellen van de waaromvraag blokkeer je de entree tot het rijk van de stilte. Het gebied achter de gedachten. De wereld zonder begrippen. Het domein van de waarheid. Het Koninkrijk Gods, aldus de heer J. van en uit Nazareth. Ook bekend als paradijs of hemel.
Het rijk van de stilte kun je mogelijk wat makkelijker betreden als je gedachten gewoon beschouwt als waarnemingen van je zesde zintuig. Creëert wellicht wat afstand tussen gedachte en reactie. Onderbreekt misschien de voortdurend klakkeloos voortrazende en zelden bekritiseerde interne dialoog eens. Dat vergt veel oefening is mijn ervaring. Dit inzicht helpt daarbij misschien.